Progesterone là nội tiết tố nữ quan trọng ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt cũng như khả năng sinh sả, bảo vệ sự an toàn và phát triển của thai nhi trong thời kỳ đầu khi nhau thai chưa ổn định.
Hôm nay hãy cùng Hello!PháiĐẹp tìm hiểu kỹ hơn về loại hormone không thể thiếu này nhé!
Hormone Progesterone là gì? Được tiết ra từ đâu?
Progesteron là nội tiết tố nữ được tiết ra từ nang hoàng thể, là phần còn lại của nang noãn sau khi đã rụng trứng, điều đó có nghĩa Progesteron chỉ xuất hiện trong giai đoạn sau rụng trứng hay còn gọi là giai đoạn hoàng thể.
Thời giai tiết hormone Progesterone cũng như vai trò cua hormone này sẽ thay đổi phụ thuộc vào việc trứng có được thụ thai hay không.
Tác dụng của Progesterone trong chu kỳ kinh nguyệt thông thường
Kết hợp với Estrogen, Progesterone là nội tiết tố điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, rõ ràng nhất trong nửa sau với những tác dụng sau:
- Giúp cho niêm mạc tử cung tăng sinh nhanh hơn:
Sự tăng nồng độ của estrogen trong nửa đầu chu kỳ đã giúp niêm mạc tử cung nguyên phân và dày lên nhanh chóng, từ 5-6mm thành 8-12mm tại thời điểm rụng trứng với cấu trúc, dài và cuộn xoắn với nhau. Tiếp đó, khi được tiết ra, hormone Progesterone, tăng tích trữ glycogen và các chất dinh dưỡng, khiến các sợi xoắn dài thêm và cuộn lại sẵn sàng trở thành lớp niêm mạc chắc chắn đón trứng làm tổ.
- Ức chế sự sản sinh của LH và FSH từ đó ức chế sự phát triển và rung trứng trong nửa chu kỳ sau, tạo ra chu kỳ kinh nguyệt đều đặn.
- Làm xuất hiện các dấu hiệu rụng trứng: Nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn trong những ngày rụng trứng là dấu hiệu thường thấy, đây là triệu chứng do sự gia tăng đột biến hàm lượng Progesterone tạo thành.
Tuy nhiên, khi trứng không được thụ tinh, sau 14 ngày nang hoàng thể sẽ tiêu biến dẫn tới sự giảm sút đột ngột của Progesterone và Estrogen, khiến các lớp niêm mạc không còn liên kết mà bị phá vỡ và bong ra gây ra hiện tượng hành kinh.
Ngoài ra sự suy giảm của Progesterone còn khiến lượng FSH và LH tăng lên, kết thúc giai đoạn hoàng thể chu kỳ kinh nguyệt và bắt đầu một chu kỳ kinh nguyệt mới.
> Đọc thêm: Hormone FSH là gì? Tiết ra ở đâu? Vai trò và những rối loạn thường gặp
Tác dụng của Progesterone trong thai kỳ
Nếu trứng được thụ tinh và làm tổ tại tử cung, nang hoàng thể không tiêu biến mà tiếp tục tiết ra nhiều hormone Progesterone hơn với những tác dụng:
- Ngăn ngừa tình trạng sinh non
Hormone Progesterone và Estrogen được duy trì ở mức cao sẽ ngăn ngừa sự phá vỡ của các liên kết trong niêm mạc tử cung, giúp lớp này vững chắc bảo vệ thai nhi khỏi hiện tượng sảy thai sớm khi nhau thai chưa bám chắc và hoạt động ổn định.
Sau khi nang hoàng thể tiêu biến vào khoảng tháng thứ 4, nhau thai sẽ tiết ra 1 loại hormone có tác dụng tương tự.
Bởi lý do này trong một số trường hợp sảy thai liên tiếp hoặc dọa sảy với nguyên nhân thiếu hụt nội tiết sẽ được chỉ định bổ sung. Ngược lại những trường hợp sinh non do đa thai, vỡ ối sớm do vết khâu cổ tử cung sẽ không áp dụng biện pháp này.
- Cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi
Progesterone tăng tích glycogen và các chất dinh dưỡng trong niêm mạc tử cung, giúp lớp tử cung này vững chắc hơn, đồng cung cấp chất dinh dưỡng cho thai nhi trong giai đoạn quá trình trao đổi chất của nhau thai chưa ổn định.
- Bảo vệ thai nhi trước sự tấn công của vi khuẩn
Progesterone cùng với Estrogen chỉ đạo cơ thể tạo ra nút nhầy tử cung, bảo vệ thai nhi khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và sự lây lan của các bệnh phụ khoa vào sâu bên trong.
- Kích thích tuyến vú phát triển
Vào khoảng tuần thứ 6 của thai kỳ, tuyến vú của bà bầu sẽ bắt đầu tăng về kích cỡ, đây là ảnh hưởng của hormone Progesterone, kích thích các ống dẫn sữa dài ra và phân nhánh, các mặt máu tăng sinh.
Bởi vậy hiện tượng căng, tức ngực cũng là dấu hiệu mang thai rất thường thấy.
- Ngăn ngừa sản xuất sữa sớm
Mặc dù kích thích tuyến sữa phát triển về kích thích nhưng hormone Progesterone lại ngăn tiết sữa sớm bởi khả năng ức chế hormone Prolactin – là hormone do tuyến yên tiết ra có chức năng kích thích tuyến vú phát triển hoàng chỉnh và bài tiết sữa.
Sữa non chỉ có thể xuất hiện sớm nhất vào khoảng tháng thứ 3-4 của thai kỳ khi nang hoàng thể tiêu biến, nhưng với lượng rất ít vì còn chịu sự ức chế của các hormone thai kỳ do nhau thai tiết ra. Sữa non tiết ra quá sớm là dấu hiệu sảy thai, lưu thai bởi hàm lượng Progesterone thấp.
- Ngăn ngừa rụng trứng
Progesterone ức chế tuyến yên tiết ra hormone LH và FSH, bởi vậy nang trứng sẽ không phát triển và rụng trong suốt thai kỳ, và phụ nữ không thể thụ thai khi đang mang thai
- Ổn định tâm lý cho bà bầu
Hàm lượng Progesterone trong thai kỳ giúp bà bầu ngủ ngon hơn, chống lại ung thư và viêm nhiễm hiệu quả, bảo vệ sức khỏe của cả 2 mẹ con.
Giai đoạn nang hoàng thể tăng tiết Progesterone sẽ diễn ra trong khoảng 3-4 tháng đầu tiên của thai kỳ, sau đó sẽ tiêu biến và nhường chỗ cho các hormone ở nhau thai.
> Tìm hiểu thêm: Nội tiết tố nữ Estrogen là gì? Có tác dụng gì?
Hàm lượng hormone Progesterone thông thường và những rối loạn thường gặp
Hàm lượng hormone Progesterone được xác định thông qua xét nghiệm máu, tùy thuộc vào việc phụ nữ có mang thai hay không mà cơ sở so sánh sẽ khác nhau.
- Với phụ nữ không mang thai
Thông thường chỉ số xét nghiệm Progesterone vào ngày thứ 21-28 chu kỳ kinh nguyệt nằm trong khoảng 5-20ng/mL được gọi là bình thường.
Chỉ số Progesterone thấp hơn là dấu hiệu cho thấy sự rối loạn trong rụng trứng, trứng không rụng, hoặc suy giảm chức năng buồng trứng.
Chỉ số Progesterone cao lại gây rối loạn rụng trứng, do Progesterone cao sẽ ức chế sự tiết ra LH và FSH – 2 hormone giúp trứng phát triển và rụng ở tuyến yên, gây nguy cơ vô sinh.
- Với phụ nữ mang thai
Việc kiểm tra nồng độ Progesterone sẽ được thực hiện trong các lần khám thai định kỳ hoặc khi có dấu hiệu dọa sảy thai, sảy thai, lưu thai hoặc sinh non. Hàm lượng Progesterone ở mỗi tam nguyệt cá sẽ có sự khác biệt:
- Ba tháng đầu của thai kỳ: Hàm lượng Progesterone vào khoảng 11,2 – 90,0 ng/ml
- Ba tháng giữa thai kỳ: Hàm lượng Progesterone vào khoảng: 25,6 – 89,4 ng/ml
- Ba tháng cuối thai kỳ: Hàm lượng Progesterone vào khoảng : 48,4 – 422,5 ng/ml
Tùy theo kết quả và nguyên nhân bệnh nhân có thể sẽ được bác sỹ yêu cầu bổ sung Progesterone để giữ thai.
Hi vọng rằng với những chia sẻ qua bài viết, bạn đã nắm được những thông tin quan trọng nhất của một trong những nội tiết tố nữ quan trọng nhất trong việc điều khòa kinh nguyệt và mang thai ở phụ nữ.
Còn rất nhiều kiến thức bổ ích khác về tình yêu, hôn nhân hay chuyện vợ chồng đang chờ bạn khám phá, cùng tiếp tục đồng hành cùng Hello!PháiĐẹp trong hành trình ý nghĩa này nhé!
