Salicylic Acid là thành phần được rất nhiều thương hiệu mỹ phẩm lớn ưu ái bởi hiệu quả của hoạt chất này trong quá trình làm sạch và ngăn ngừa mụn, nhất là với da dầu.
Tuy nhiên việc sử dụng đúng cách thành phần này để có hiệu quả cao mà tránh được những tác dụng phụ là cả một vấn đề. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn tất cả những điều cần thiết đó, cùng tìm hiểu với Hello!PháiĐẹp nhé!
Salicylic Acid là gì là gì? Điểm khác biệt của Salicylic Acid
Salicylic Acid là hoạt chất chính thuộc nhóm BHA (β-Hydroxy Acids hay Axit Beta Hydroxy) với công thức hóa học là C7H6O3 và công thức cấu tạo với 1 nhóm chức Axit Cacboxylic và 1 nhóm chức hydroxyl gắn vào vòng benzen.
Dưới đây là một số thông tin về Salicylic Acid:
Cấu tạo: Tinh thể không màu đến trắng.
Không mùi
Khối lượng riêng: 1.443 g/cm3 (20 °C)
Điểm nóng chảy: 158,6 °C (431,8 K; 317,5 °F)
Điểm sôi: 200 °C (473 K; 392 °F)
Độ tan: Ít tan trong nước, tan tốt trong cồn, dầu và benzen.
Một thông tin cơ bản và quan trọng nhất của Salicylic Acid đó là hoạt chất này hoạt động tốt nhất ở độ pH 3-4, thực tế giảm độ pH thì sẽ hoạt động mạnh hơn, nhưng lại khiến kích ứng mạnh mẽ và có thể gây tổn thương cho da.
Tác dụng làm đẹp của Axit Salicylic
Tẩy tế bào chết hóa học
Đây là tác dụng được nhắc đến nhiều nhất của Acid Salicylic, bằng cách phá vỡ các liên kết giữa các tế bào chết ở lớp sừng, bao gồm hầu hết các liên kết hidro, liên kết kị nước, đặc biệt là các liên kết desmosome giữa tế bào, và thậm chí là liên kết peptide, bởi vậy mang tới tác dụng tẩy tế bào chết rõ rệt và vượt trội hơn hẳn các phương pháp tẩy tế bào chết vậy lý, hay enzyme.
Hơn thế nữa, Salicylic Acid khi được sử dụng đúng cách sẽ không gây ra những trầy xước như tẩy da chết dạng scrub, cũng không phải đối diện với nhiều nguy cơ do silicone trong tẩy da chết dạng peeling gel, và so với AHA điển hình là Glycolic Acid thì Salicylic Acid được đánh giá là dịu nhẹ hơn.
Một thắc mắc là việc dùng Salicylic Acid có gây bào mòn da hay không? Câu trả lời hoàn toàn ngược lại nhé.
Độ dày của lớp biểu bì trên da phụ thuộc vào 5 lớp, và chủ yếu nhất là 4 lớp phía dưới, còn lớp da chết bên trên vô cùng mỏng, được cấu tạo bởi gần 20 lớp tế bào chết.
Chính việc lớp tế bào chết này không được làm sạch đúng cách sẽ cản trở quá trình sản sinh ra tế bào mới ở các lớp dưới, khiến da bạn trở nên xù xì, kém hấp thu và yếu đi.
Việc sử dụng Salicylic Acid hay các sản phẩm tẩy tế bào chết khác chỉ có thể lấy đi lớp tế bào chết phía trên, từ đó kích thích sự sản sinh của lớp tế bào phía dưới và giúp cho da bạn khỏe hơn, lớp biểu bì da thậm chí còn dày hơn.
Bởi vậy, trong khi dùng Salicylic Acid, bạn có thể có cảm giác châm chích, đó là vì hiệu quả tẩy tế bào chết, bẻ gãy liên kết mạnh hơn, bạn có thể thấy bong da vì lớp tế bào chết quá dày bên trên được lấy đi, chứ không có việc da bị mỏng.
Tuy nhiên, tất cả những điều trên chỉ đúng khi bạn dùng đúng và đủ, nếu dùng sai, da bạn có thể gặp phải tình trạng kích ứng nặng hơn với những biểu hiện như ửng đỏ, đau rát, bong tróc nặng, tổn thương da.
>> Xem thêm: Tẩy da chết hóa học là gì? Chọn đúng dùng chuẩn cho bạn
Salicylic Acid trị mụn
Mụn là sự tích tụ của bụi bẩn, tế bào chết, bã nhờn dưới lỗ chân lông, khi chưa viêm đó là mụn đầu đen, mụn cám, mụn ẩn, và nếu chăm sóc da không đúng, mụn sẽ nhanh chóng bị viêm, dẫn đến các loại mụn sẩn, mụn bọc, mụn mủ, mụn đỏ.
Và để loại bỏ mụn, thì việc loại bỏ tế bào chết là việc đầu tiên mà bạn cần làm, bạn sẽ có rất nhiều lựa chọn, nhưng Salicylic lại là lựa chọn vượt trội hơn hẳn, và đây cũng là một trong những hoạt chất trị mụn được FDA công nhận, trong khi hầu hết các chất tẩy tế bào chết khác thì không. Vì sao?
Đầu tiên là trong khi những chất tẩy tế bào chết khác như các hạt scrub, AHA hay một số loại enzyme chỉ có tác dụng trên bề mặt da, thì Salicylic Acid lại là chất duy nhất có khả năng tan tốt hơn trong dầu, nên có thể thẩm thấu qua lỗ chân lông.
Với khả năng này, Salicylic Acid có thể phá vỡ những bít tắc trong lỗ chân lông, từ đó giúp việc làm sạch tế bào chết, đẩy mụn trở nên hiệu quả hơn rất nhiều lần, nhất là với da dầu, hỗn hợp thiên dầu, loại da dễ bị mụn nhất.
Bên cạnh đó, Salicylic Acid được chiết xuất từ cây liễu trắng, có tính kháng viêm và được sử dụng để điều trị tình trạng viêm với lịch sử rất lâu đời, nó có cùng một nguồn gốc với Aspirin.
Do đó, có thể kết luận rằng, với tất cả các loại mụn, bao gồm viêm hay chưa viêm thì Salicylic Acid chính là một trong những hoạt chất không thể thiếu trong quy trình chăm sóc da.
>> Xem thêm: [Review] TOP 20 loại kem trị mụn hiệu quả tốt nhất hiện nay
Làm mờ thâm, sạm
Thâm, sạm là hậu quả của việc da sản sinh quá nhiều Melanin dưới tác động của các yếu tố như tổn thương vật lý, mụn viêm, ánh nắng mặt trời, và tập trung ở lớp sừng của da.
Bởi vậy với khả năng tẩy tế bào chết, Salicylic sẽ giúp đẩy nhanh quá trình thay da mới, giúp loại bỏ nhanh chóng những lớp da có chứa melanin này, từ đó làm mờ thâm, sẹo.
Trẻ hóa da và giảm sẹo
Mặc dù khả năng trẻ hóa da, tăng khả năng ngậm nước cũng như sản sinh collagen của Salicylic Acid không được đánh giá bằng các thành phần AHA, nhưng việc loại bỏ tế bào chết cũng sẽ giúp kích thích các lớp da phía dưới sản sinh tốt hơn, từ đó giảm sẹo và giúp da sáng hơn, trẻ hơn.
Cách lựa chọn Salicylic Acid phù hợp cho da
Salicylic Acid phù hợp với loại da nào?
Như đã phân tích, điểm khác biệt lớn nhất của Salicylic Acid là khả năng tan trong dầu, và kháng viêm, bởi vậy, Salicylic Acid sẽ đặc biệt phù hợp trong những trường hợp sau đây:
+ Da bạn thuộc loại da nhờn, da hỗn hợp thiên dầu, việc dùng BHA sẽ có hiệu quả làm sạch sâu tốt hơn hẳn AHA, đồng thời còn giảm nguy cơ hình thành mụn.
+ Da bạn đang bị mụn, bất kể là loại mụn nào, mụn chưa viêm như mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn cám, mụn ẩn , sợi bã nhờn hay mụn viêm như mụn đỏ, mụn mủ, mụn bọc, mụn dạng nang, mụn nội tiết hãy bổ sung BHA vào quy trình chăm sóc da của mình.
+ Da nhạy cảm: Với da nhạy cảm, có 3 lựa chọn tẩy da chết cho bạn, đó là peeling gel, Lactic Acid và Salicylic Acid, với acid hãy luôn thử từ nồng độ thấp nhất nhé.
Và cuối cùng, bạn chỉ nên bổ sung Salicylic Acid vào quy trình chăm sóc da của bạn nếu bạn có thể chắc chắn về việc sẽ sử dụng kem chống nắng hàng ngày.
Nguyên nhân là bởi BHA làm tăng tính nhạy cảm của da với tia cực tím trong ánh nắng mặt trời. Nếu bạn không chống nắng da sẽ nhanh chóng sạm nặng hơn, yếu đi và dễ bị tấn công bởi các yếu tố bên ngoài như vi khuẩn, bụi bẩn, gây viêm, mụn.
Lựa chọn nồng độ Salicylic Acid thích hợp
Salicylic Acid 0.5%: Đây là nồng độ thường gặp trong các loại sản phẩm làm sạch là chủ yếu, rửa trôi, không mang tới quá nhiều tác dụng cho da, chủ yếu để làm quen.
Salicylic Acid 1%: Đây là nồng độ phù hợp nhất cho các bạn có da nhạy cảm và những bạn bắt đầu làm quen với các sản phẩm chứa hoạt chất này. Theo lời khuyên của các chuyên da da liễu, hãy sử dụng nồng độ này ở thời điểm ban đầu.
Salicylic Acid 2%: Đây là nồng độ tốt nhất để làm sạch tế bào chết và hỗ trợ điều trị các vấn đề về da như mụn, viêm.
Tuy nhiên chỉ nâng lên 2% khi da bạn đã quen và không còn kích ứng với nồng độ 1% nhé, nếu không da sẽ gặp phải tình trạng kích ứng, đỏ rát là rất phổ biến.
Salicylic 4%: Nồng độ cao nhất trong các sản phẩm chăm sóc da, thường là các sản phẩm theo hướng đặc trị.
Chỉ sử dụng Salicylic 4% với tần suất thấp khoảng 1-2 lần/ tuần, và chắc chắn rằng da bạn đủ khỏe, nếu không rất dễ bị kích ứng mạnh.
Có một số sản phẩm có nồng độ cao hơn, ví dụ như 9%, nhưng rất ít và cũng không phổ biến để sử dụng.
Lựa chọn Salicylic theo kết cấu
Hầu hết bất cứ ai yêu thích skincare đều hiểu rằng, bên cạnh thành phần, công nghệ sản xuất thì kết cấu của sản phẩm là yếu tố quan trọng không kém ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sử dụng.
Kết cấu của một sản phẩm sẽ quyết định đến 2 yếu tố, thứ nhất là mức độ phù hợp với loại da, và thứ tự các bước thoa trên da. Theo đó:
Với da dầu, hỗn hợp thiên dầu: Hãy chọn dạng lỏng nhất có thể, bao gồm liquid, gel, đặc nhất cũng chỉ là lotion, không nên chọn dạng cream có thể khó khăn trong thẩm thấu.
Với da khô, hỗn hợp thiên khô: Sản phẩm dạng lotion, cream sẽ phù hợp nhất, tuy nhiên đa số các sản phẩm chứa salicylic sẽ phù hợp thoa ở những bước đầu tiên, bởi vậy, lời khuyên tốt nhất là lotion nhé.
Với da thường: Có thể dùng dạng liquid, dạng gel hay lotion, tùy vào từng thương hiệu.
>> Xem thêm: Điểm danh 4 dạng bào chế cơ bản của mỹ phẩm
Lựa chọn Salicylic Acid theo dòng sản phẩm
Có khá nhiều sản phẩm có thể chứa Salicylic Acid, bao gồm
+ Các loại sữa rửa mặt, đa phần là cho da dầu, mụn.
+ Các loại toner làm sạch sâu, hoặc tẩy tế bào chết hóa học.
+ Các sản phẩm đặc trị, nhất là trị mụn.
Tùy theo từng tình trạng, bạn có thể lựa chọn sản phẩm chứa Salicylic Acid phù hợp nhé!
Cách sử dụng Salicylic Acid và những phản ứng phụ thường gặp nhất.
Quy trình sử dụng
Có khá nhiều sản phẩm chứa Salicylic Acid, bao gồm sữa rửa mặt, tẩy tế bào chết, kem trị mụn, viêm… Tuy nhiên sản phẩm thường gặp nhất đó là tẩy tế bào chết, hoặc các loại toner làm sạch sâu.
Vì tăng tính nhạy cảm của da với ánh sáng mặt trời nên thời điểm thích hợp nhất để sử dụng Salicylic Acid là vào buổi tối trước khi đi ngủ với quy trình sau:
Làm sạch – Cấp ẩm nhẹ – Salicylic Acid – Các bước dưỡng tiếp theo.
+ Làm sạch: Làm sạch da với tẩy trang, sữa rửa mặt. Khi sử dụng Salicylic Acid bạn không nên kết hợp với các sản phẩm tẩy tế bào chết trước đó vì có thể sẽ tăng mức độ kích ứng.
+ Cấp ẩm nhẹ: Vì Salicylic Acid hoạt động tốt nhất ở điều kiện pH 3-4, trong khi đó khi da bạn vừa làm sạch sẽ bị mất đi một phần lớp acid bên ngoài nên thường có xu hướng tăng độ pH.
Lúc này, bạn có thể đợi khoảng 5-7 phút để da tự cân bằng lại độ pH, hoặc có thể thoa thêm một lớp cấp ẩm thật nhẹ để cân bằng.
+ Sử dụng Salicylic Acid ngay sau bước làm sạch để da tiếp xúc tốt nhất với sản phẩm, nếu có bước giữa thì chỉ có 1 lớp dưỡng ẩm thật nhẹ như trên thôi nhé.
+ Tiếp tục các bước dưỡng tiếp theo. Và để biết Salicylic Acid nên kết hợp với thành phần nào và kết hợp như thế nào thì bạn có một số gợi ý dưới đây.
Salicylic Acid hoạt động tốt ở độ pH 3-4, bởi vậy bạn có thể kết hợp với các thành phần có độ pH tương tự, như Vitamin C, AHA, tuy nhiên AHA không được khuyến khích vì nó có cùng một tác dụng. Ngoài ra Vitamin C nồng độ cao sẽ gây kích ứng, hãy sử dụng cách nhau khoảng 10-15 phút để hạn chế tình trạng này.
Với các hoạt chất hoạt động ở độ pH cao hơn như Niacinamide, Retinol thì bạn hãy đợi khoảng 10-15 phút mới sử dụng để đảm bảo hiệu quả và giảm kích ứng, vì Retinol cũng là thành phần rất mạnh.
Không nên kết hợp với các thành phần kém bền vững như peptides, gây giảm thậm chí là mất tác dụng.
Với các chất dưỡng ẩm như Hyaluronic aicd, Glycerin, Ceramides có thể dùng thoải mái, giúp giảm mức độ kích ứng của da.
Và cuối cùng, không nên sử dụng quá nhiều lớp trong một routine vì có thể da không hấp thụ hết, khá lãng phí.
Lưu ý quan trọng:
Luôn bắt đầu với nồng độ từ thấp đến cao, dùng từ 1% rồi tăng lên 2%. Sử dụng với tần suất 2-3 lần/ tuần rồi tăng lên.
Lúc đầu để kiểm soát các phản ứng của sản phẩm, có thể sử dụng cho những khu vực nhỏ trước sau đó mở rộng ra.
Và tuyệt đối không quên dùng kem chống nắng vào buổi sáng nhé.
Phản ứng thường gặp khi sử dụng Salicylic Acid
Kích ứng với Salicylic Acid
Đây là phản ứng đầu tiên và gặp phải bởi đại đa số mọi người với những cảm giác bao gồm châm chích, nóng rát, ửng đỏ.
Điều này được giải thích vì vốn dĩ Salicylic Acid là một loại Acid, lại hoạt động ở pH thấp 3-4, có tác dụng bẻ gãy liên kết rất mạnh, mạnh hơn nhiều các loại tẩy da chết vật lý hay peeling gel bởi vậy phản ứng này rất bình thường.
Chính vì lý do trên, một lưu ý được nhắc đi nhắc lại và tuyệt đối tuân thủ đó là nên dùng sản phẩm ở nồng độ thấp từ 1% rồi mới tăng lên. Ngoài ra những loại da đang yếu, như da bị nhiễm kem trộn, da mỏng do dùng thuốc rượu không nên bắt đầu ngay với Salicylic Acid.
Việc chọn sai nồng độ có thể kiến tình trạng kích ứng nặng diễn ra, và bạn cần ngưng sử dụng.
Salicylic Acid đẩy mụn
Tương tự như những thành phần có tác dụng tẩy tế bào chết, kích thích lớp tế bào mới phát triển khác, Salicylic Acid sẽ giúp nhân mụn ở phía dưới da được đẩy lên trên bề mặt nhanh hơn.
Về lâu dài sẽ giúp da bạn sạch hoàn toàn, tăng độ thẩm thấu và ngừa mụn triệt để, nhưng trong giai đoạn đầu đang sử dụng bạn có thể sẽ thấy da mình mọc nhiều mụn hơn rất nhiều lần, đặc biệt những khu vực nhiều mụn ẩn, tiếp xúc với bụi bẩn nhiều.
Đây được gọi là tình trạng đẩy mụn, xảy ra khi dùng BHA, AHA, Retinoids, với Salicylic Acid có thể diễn ra trong khoảng 3-4 tuần, sau đó da sẽ sạch và giảm mụn hoàn toàn.
Tuy nhiên, bạn cũng cần phân biệt giữa đẩy mụn và mụn do dị ứng khi da không hợp với Salicylic Acid nhé.
>> Xem thêm: Phân biệt đẩy mụn (purging) và nổi mụn (break out) khi sử dụng mỹ phẩm
Dị ứng với Salicylic Acid
Dị ứng với Salicylic Acid trong giai đoạn đầu khá giống với tình trạng kích ứng và đẩy mụn do Salicylic Acid với những biểu hiện như tấy đỏ, nổi mụn.
Bởi vậy, hãy theo dõi thật kỹ da bạn trong quá trình này, nếu tình trạng ngứa, nổi mụn li ti khắp mặt hoặc tình trạng kích ứng, nổi mụn không thuyên giảm mà có xu hướng tăng cao, hãy nghĩ đến dị ứng nhé.
Nếu đã phát hiện dị ứng, ngưng sử dụng tất cả các sản phẩm có chứa Salicylic Acid nhé. Và để phân biệt bạn có thể xem kỹ hơn trong bài viết dưới đây.
Đến đây hi vọng bạn đã có thể hoàn toàn nắm được những thông tin cần thiết về Salicylic Acid, một trong những thành phần được yêu thích và đánh giá cao nhất trong các sản phẩm dành cho da dầu, da hỗn hợp thiên dầu, da thường và da đang bị mụn.
Đừng quên còn rất nhiều kiến thức, thông tin khác về làm đẹp da sẽ tiếp tục được chia sẻ tại Hello!Pháiđẹp, và đừng quên chia sẻ để cùng nhau lan tỏa những kiến thức hữu ích tới mọi người nhé!